การกักเก็บไฮโดรเจน (Hydrogen storage)

---

เมื่อพูดถึง “พลังงานไฮโดรเจน (Hydrogen Energy)”
สิ่งหนึ่งที่หลายคนอาจยังไม่รู้ก็คือ — การ “เก็บ” ไฮโดรเจนให้ปลอดภัยและพร้อมใช้งานนั้น
เป็นเรื่องที่สำคัญ เพราะไฮโดรเจนเป็นก๊าซที่เบาที่สุดในตารางธาตุ
จึงต้องมีเทคโนโลยีเฉพาะเพื่อกักเก็บและขนส่งมันในรูปแบบที่ปลอดภัย ใช้งานได้จริง

1. การอัดเก็บเป็นก๊าซ (Compressed Hydrogen Gas Storage)
   เป็นวิธีที่ใช้กันแพร่หลายที่สุด โดยอัดก๊าซไฮโดรเจนให้มีแรงดันสูง
   ระหว่าง 350–700 บาร์ (5,000–10,000 psi)
   แล้วเก็บไว้ในถังโลหะผสมคาร์บอนไฟเบอร์หรือวัสดุคอมโพสิตที่มีความแข็งแรงสูง
   วิธีนี้เหมาะกับรถยนต์เซลล์เชื้อเพลิง (Fuel Cell Vehicles)
   เช่น รถยนต์ไฮโดรเจนของ Toyota Mirai หรือ Hyundai Nexo
    
2. การเก็บในรูปของของเหลว (Liquid Hydrogen Storage)
   ไฮโดรเจนจะถูกทำให้เย็นลงถึงอุณหภูมิประมาณ –253°C
   เพื่อเปลี่ยนสภาพเป็นของเหลวในถังเก็บพิเศษที่มีฉนวนกันความร้อนสูง
   วิธีนี้ช่วยเพิ่มความหนาแน่นพลังงานต่อปริมาตรได้มากกว่าแบบก๊าซหลายเท่า
   เหมาะสำหรับการขนส่งทางไกลหรือการเก็บในสถานีผลิตไฟฟ้าขนาดใหญ่
    
3. การเก็บในวัสดุดูดซับหรือสารประกอบ (Material-based Storage)
   เป็นเทคโนโลยีใหม่ที่ใช้วัสดุบางชนิด เช่น โลหะไฮไดรด์ (Metal Hydride)
   หรือวัสดุนาโนรูพรุน (Porous Materials) เช่น กราไฟต์และกราเฟน
   ที่สามารถ “ดูดซับ” ไฮโดรเจนไว้ภายในและปล่อยออกมาเมื่อถูกให้ความร้อน
   วิธีนี้ปลอดภัยกว่าการเก็บในแรงดันสูง  ถังไฮโดรเจนแบบเมเทิลไฮไดรด์สามารถเก็บปริมาณก๊าซได้มากกว่าและความดันถังต่ำกว่า ทำให้ขนาดถังจะเล็กกว่าถังแบบแรงดันสูงในปริมาตรที่เท่ากัน และมีแนวโน้มเป็นอนาคตของการเก็บพลังงานไฮโดรเจนในบ้านเรือนและในยานพาหนะ
    

เพราะพลังงานหมุนเวียน เช่น พลังงานแสงอาทิตย์และพลังงานลม
ไม่สามารถผลิตไฟฟ้าได้ต่อเนื่องตลอด 24 ชั่วโมง
ในวันที่แดดแรงหรือมีลมมาก ระบบสามารถผลิตไฟฟ้าได้มากเกินความต้องการ
เราสามารถนำไฟฟ้าส่วนเกินนั้นมาใช้ “แยกน้ำ (H₂O)” ให้กลายเป็นไฮโดรเจน
แล้ว “กักเก็บ” ไฮโดรเจนไว้ เพื่อใช้ผลิตไฟฟ้าในช่วงกลางคืนหรือวันที่ไม่มีลม

ดังนั้น การกักเก็บไฮโดรเจนจึงทำให้พลังงานหมุนเวียน
กลายเป็นระบบที่ “ทำงานได้ทั้งวันทั้งคืน”
และช่วยลดการพึ่งพาเชื้อเพลิงฟอสซิลอย่างแท้จริง

ในอนาคตอันใกล้ ไฮโดรเจนจะไม่ใช่เพียงเชื้อเพลิงสะอาดเท่านั้น
แต่ยังเป็น “ตัวกลางสำคัญของระบบพลังงาน”
ที่สามารถเก็บพลังงานจากแสงแดดและลมไว้ใช้ได้ตลอดปี

การผลิตไฮโดรเจนสะอาดนั้นสำคัญ
แต่การ “กักเก็บมันอย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ”
คือกุญแจที่จะทำให้พลังงานสะอาดเกิดขึ้นได้จริงในชีวิตประจำวัน 🌱⚡